Voetproblemen

Lopen doen we doorgaans zonder er bij na te denken, en ongemerkt kunnen dat kilometers per week zijn. Uw voeten hebben dus heel wat te verduren, terwijl bij mensen met diabetes juist de voeten heel kwetsbaar zijn. Waarom is dat zo? Er zijn verschillende factoren die daaraan bijdragen.

Diabetische zenuwschade kan gevoelsverlies, spierzwakte, een droge huid met kloofjes of vochtophoping in de voeten veroorzaken. De voetgewrichtjes kunnen stijver worden na langdurig verhoogde glucosewaarden. Door deze problemen verandert de stand van de voet, soms met klauw- of hamertenen. Dat leidt tot een abnormale drukbelasting, met als gevolg drukplekken, eelt en blaren, waarin wondjes kunnen ontstaan.

Veel mensen (ook met diabetes) dragen te krappe schoenen. Door gevoelsverlies kan het voorkomen dat u dat niet merkt, en drukplekken en blaren niet voelt. Of u merkt te laat dat er een wondje is ontstaan door zo iets simpels als een steentje in uw schoen, of het te kort afknippen van een teennagel.

Daar komt bij dat mensen met diabetes nogal eens slagaderverkalking in de benen hebben. Ook als u daar geen pijnklachten van heeft, kan de doorbloeding van de voeten daardoor wel verminderd zijn.

Zenuwschade, drukplekken, eelt, blaren en wondjes, die zeker bij onvoldoende doorbloeding slecht genezen: het zijn de ingrediënten voor een voetzweer. Een voetzweer wordt ook een voetulcus genoemd.

voetwond
In het verleden is berekend dat 1 op de 4 mensen met diabetes ooit te maken krijgt met een voetzweer. Door goede voetenzorg kunnen voetzweren tegenwoordig steeds vaker worden voorkomen.

Als u iedere dag uw voeten bekijkt (of met uw vingers aftast) zult u veranderingen in de huid al vroeg opmerken. Dat is des te belangrijker als u zenuwschade heeft. Kunt u uw voeten zelf niet goed onderzoeken (ook niet met hulp van een spiegel), dan doet u er verstandig aan het door iemand anders te laten doen, liefst dagelijks.

Als u drukplekken of eelt constateert, moeten uw schoenen worden gecontroleerd. Soms is een aanpassing van de schoenen mogelijk, soms zult u andere schoenen moeten kiezen. Een podotherapeut kan u daarbij helpen. Een pedicure met diabetesaantekening kan eelt en likdoorns verwijderen, en kloven en teennagels verzorgen.

Bij een blaar of een wond kunt u het beste snel contact opnemen met uw arts of podotherapeut. Een voetzweer is een bedreigende situatie, zeker als er een infectie bij komt. Als de wond pijn doet, of als u koorts krijgt of merkt dat uw glucosewaarden plotseling omhoog gaan is direct actie geboden. Zonder goede behandeling kan de ontsteking zo ernstig worden dat amputatie van een deel van de voet nodig is, om uitbreiding naar het been te voorkomen.

Amputaties kunnen steeds vaker worden vermeden door tijdige herkenning van de factoren die leiden tot een voetzweer, aangepast schoeisel, deskundige wondbehandeling, antibiotica en zo nodig behandeling in het ziekenhuis.

Voetproblemen kunt u voorkomen door goed voor uw voeten te zorgen. We hebben daarom de adviezen op een rijtje gezet op het infoblad "Goede Voetenzorg". U kunt de adviezen bekijken en afdrukken.

charcot

Tot slot noemen we nog een vrij zeldzame maar ernstige voetaandoening: de Charcot voet. Dat uit zich als een warme, rode en gezwollen voet, soms gepaard gaand met een doffe zeurende pijn (als of de schoen knelt).

Deze aandoening ontwikkelt zich meestal acuut of binnen een paar dagen. Als de voet dan niet volledig rust krijgt, door bedrust of gipsbehandeling, kan botafbraak tot ernstige misvormingen leiden.

De oorzaak is nog niet helemaal duidelijk, maar het ontstaat bij mensen die door zenuwschade weinig gevoel en minder spierkracht in hun voeten hebben. Zo kan ongemerkt door stoten of verzwikken een voetbotje gebroken of verplaatst zijn, en blijft men ermee doorlopen. Doordat de voet door het lopen belast blijft zal een botbreuk steeds erger worden en kunnen de gewrichten in de voet steeds meer misvormd worden.

Een Charcot voet kan bij elke vorm van zenuwschade voorkomen. Bij diabetes treft het vooral mensen boven de 40 jaar die meer dan 10 jaar bekend zijn met  diabetes type 2.

Snelle herkenning, en vervolgens onderzoek en behandeling door een voetenteam is van groot belang om ernstige vervorming van de voet, voetzweren of een amputatie te voorkomen.

Heeft u de genoemde verschijnselen, belast uw voet dan niet meer en neem direct contact op met uw zorgverlener.

Sluit de enquête