Het belang van controles

Behandeling en controles gaan hand in hand. Zelfmanagement van uw diabetes is een hele klus, waarin u wordt gesteund door regelmatige controle afspraken met uw diabetesteam. We onderscheiden twee soorten controles:

  1. Bij de gewone controle afspraken, meestal eens per 3-4 maanden, gaat het vooral om hoe u zich redt met het managen van uw diabetes, uw voeding en beweging. Afhankelijk van de resultaten van bloedonderzoek, gewicht en bloeddruk wordt de behandeling zonodig aangepast.
  2. Bij de jaarlijkse controle afspraak ook wel het jaargesprek genoemd, wordt veel uitgebreider onderzoek gedaan, dat vooral is gericht op het opsporen van risicofactoren en complicaties, zodat ze tijdig kunnen worden behandeld.
    Het is een goed moment om te bespreken of het behandelplan nog voldoet, dan wel moet worden bijgesteld.

Het is belangrijk de afspraken met uw diabetesteam na te komen, ook als u op dat moment geen klachten of vragen heeft. Er kunnen steeds stappen worden gezet in uw ontwikkeling tot manager!

 

afspraken voorbereiden

Afspraken voorbereiden

Als manager-in-wording wilt u graag vat krijgen op uw diabetes. Elke controle kan u weer meer houvast geven, vooral als u de afspraak goed voorbereidt, en tevoren bedenkt wat u eruit wilt halen. Heeft u vragen over uw glucosewaarden waar u een antwoord op wilt hebben? Wilt u weten hoe het met uw bloeddruk zit? Maakt u zich zorgen over uw seksuele functioneren? Wilt u advies over stoppen met roken, of over uw plan voor een fietsvakantie?

Het maken van een lijstje met vragen is geen overbodige luxe. Als u veel dingen bespreken wilt, is het wellicht verstandig met de belangrijkste te beginnen en de rest te bewaren voor de volgende keer, of een extra afspraak te maken.

Tot een goede voorbereiding hoort natuurlijk ook dat u tijdig naar het laboratorium gaat, en uw zelfcontrole dagboekje meeneemt, als u zelfcontrole doet.

Bekijk na het controlebezoek nog eens uw resultaten, de adviezen en de afspraken, die u met uw behandelaar heeft gemaakt. Dat geeft richting aan uw zelfmanagement.

 

gluose meter

Controle van de glucoseregulatie

Hoe bloeddruk en gewicht worden gemeten weet u. Maar hoe meet u de glucose- of diabetesregulatie? In de eerste plaats door bepaling van bloedglucose: van driemaandelijks bij de huisarts of in het laboratorium, tot wekelijks of dagelijks via uw zelfcontrole. Maar hoe vaak ook geprikt, glucosewaarden blijven momentopnamen. Door het laboratorium kan in bloed uit een ader het zogenaamde HbA1c (of glyHb) worden bepaald. Het HbA1c geeft een goed beeld van de gemiddelde glucosewaarden in het bloed in de voorgaande 2-3 maanden. Het HbA1c is daardoor een maat voor de kwaliteit van de diabetes regulatie.

 

HbA1c oud en nieuw

Zo noemen we de diabetes goed geregeld als de bloedglucose om en nabij de normale waarden van 4 tot 9 mmol/l schommelt met een HbA1c onder de 53 mmol per mol (voorheen kleiner dan 7%). Dat is dan ook de algemene streefwaarde bij mensen tot 70 jaar. Voor ouderen gelden andere streefwaarden, zie de onderste tabel onder Streefwaarden.
Af en toe een hoge of lage bloedglucose is bij zo’n goede regulatie vaak niet te vermijden.

Bij een HbA1c tussen 53 en 69 is de diabetes bij mensen tot 70 jaar matig geregeld en moet worden bekeken waar verbeteracties mogelijk zijn. Soms wordt bewust gekozen voor een streefwaarde rond 64 mmol per mol, bijvoorbeeld bij ouderen met lang bestaande diabetes , of als een bijkomende ziekte de levensverwachting meer bepaalt dan de diabetes.

De diabetes is slecht geregeld als de glucosewaarden voortdurend aan de hoge kant zijn met een HbA1c boven de 69 (voorheen groter dan 8.5%). Dat is een dringende reden om iets aan de behandeling te wijzigen.

Een fraai HbA1c wordt soms gevonden bij iemand die vaak te lage glucosewaarden ofwel hypo's heeft. Dan is de diabetes natuurlijk ook niet goed geregeld, en moet er zeker wat worden verbeterd. Overigens is het HbA1c bij frequente hypo's meestal toch te hoog, omdat hypo's vaak gevolgd worden door te hoge glucosewaarden.

Het HbA1c gehalte wordt ook gebruikt om groepen patiënten met elkaar te kunnen vergelijken. Zo blijkt een groep patiënten met een hoog HbA1c veel meer complicaties te ontwikkelen dan mensen met een lager HbA1c.

Meer over HbA1c vindt u verder op in dit hoofdstuk.

Wat zegt een lotgenoot over de belang van controles?
Sluit de enquête